معرفی انواع نان‌های خوشمزه سنتی

نان، پای ثابت سفره‌های ایرانی؛ نان تقریبا در تمام وعده‌های غذایی از صبحانه تا شام استفاده می‌شود. این غذای قدیمی ارزش غذایی بالایی هم دارد و مصرف آن به تنهایی می‌تواند فرد را تا ساعت‌ها سیر نگه دارند. در ادامه با انواع نان محلی، خارجی و فانتزی و کالری انواع نان آشنا می‌شویم. با ما همراه باشید.

تاریخچه پخت و مصرف نان

نان یکی از اولین غذاهایی بود که بشر موفق به تهیه آن شد. تاریخچه پخت نان باتوجه به اسناد و شواهد موجود مربوط به اواخر عصر حجر است، در آن زمان برای تهیه نان غلات مختلف و دردسترس را با آب ترکیب می‌کردند و بعد از تهیه خمیر غلات آن را روی آتش قرار می‌دادند تا چیزی شبیه به نان‌های امروزی پخته شود. شکل پیشرفته‌تر پخت این غذا از زمانی که کوره‌های اولیه پخت و پز در یونان ساخته شدند آغاز شد.

نان از همان ابتدای تولید جایگاه ویژه‌ای در سبد غذایی داشت، این غذا تا مدت‌ها به عنوان یک غذای کامل مورد استفاده قرار می‌گرفت و بعد از آن با تولید و پخت انواع نان در کنار بعضی غذاها هم از آن استفاده می‌شد. در کشور ما نان علاوه بر ارزش غذایی بالا، جز غذاهای مقدس هم محسوب می‌شود. این موضوع باعث کیفیت بالای انواع نان در کشور ما شده ‌است.

انواع نان محلی در ایران

باتوجه به ارزش و جایگاه نان در فرهنگ ایرانی تقریبا در تمام استان‌های کشور ما نان‌های محلی متناسب با سلیقه و اقلیم آن استان پخته می‌شوند. نان‌های محلی جز سوغات اصلی هر منطقه هم به شمار می‌روند و بعضی از آن‌ها به حدی متفاوت و خوش‌طعم هستند که گردشگران برای تهیه آن‌ ساعت‌ها وقت صرف می‌کنند.

ویژگی نان‌های محلی تهیه آن‌ها با محصولات همان استان است، به عنوان مثال خرما در جنوب کشور یکی از محصولات اصلی است که در تهیه نان خرمایی سیستانی یا دزفولی هم استفاده می‌شود. 

نان کماج، نان اصیل همدانی

یکی از نان‌های اصیل و قدیمی ایرانی، نان کماج است. این نوع از نان با زرده تخم‌مرغ و خرما تهیه می‌شود و اصالت آن به شهرهای همدان و استهبان در استان فارس برمی‌گردد. این نان در زمان‌های قدیم در کماجدان نگهداری می‌شد، محل نگهداری این نام علت اصلی‌ نامگذاری نام کماج است. به دلیل وجود خرما، نان کماج مزه‌ای شیرین دارد به همین علت برای مصرف در وعده عصرانه همراه با چای انتخابی مناسب است.

نان کلانه؛ ویژه استان کردستان

یکی دیگر از انواع نان محلی در ایران که طعمی لذیذ و متفاوت دارد، نان کلانه است. این نان مخصوص استان کردستان است و یکی از خوراکی‌های مهم در مهمانی‌های این استان است. کلانه با آرد گندم و گیاهی مخصوص استان کردستان به نام پیچک و کینوال پخته می‌شود. از نظر ارزش غذایی کلانه یک غذای کامل محسوب می‌شود و حتی به عنوان یک وعده اصلی هم قابل مصرف است اما معمولا آن را در میان‌وعده همراه با پنیر و… استفاده می‌کنند.

نان فطیر؛ محبوب در اکثر مناطق ایران

نان فطیر که املای آن به صورت فتیر هم صحیح است از دیگر انواع نان سنتی ایرانی است. تفاوت نان فطیر با دیگر انواع نان سنتی و محلی ایرانی در بافت آن است، این نان برخلاف دیگر نان‌ها نرم و تازه نیست و بافتی خشک، سفت و بیات دارد. علت این موضوع استفاده نکردن از خمیرمایه در ترکیبات این نان است و فقط از آرد، تخم‌مرغ و شکر تهیه می‌شود

نان فطیر جز نان‌هایی است که در بیشتر نقاط کشور وجود دارد اما اصالت این نان و معروف‌ترین انواع آن در شهرهای اراک، آستارا و ملایر وجود دارد. پخت نان فطیر بسیار ساده است و علاقه‌مندان به پخت نان در فر می‌توانند این نان را به سادگی در خانه هم بپزند.

نان بیشمه بیشمه، خوشمزه ترکمنی

یکی دیگر از انواع نان سنتی ایرانی، نان بیشمه بیشمه است. این نان یکی از نان‌های محلی منطقه ترکمن صحرا است که با ماست شیرین، تخم‌مرغ و شکر تهیه می‌شود. بعد از تهیه خمیر این نان آن را در قطعات کوچک و در روغن سرخ می‌کنند، بنابراین از نظر طعم و بافت شباهت زیادی به بامیه دارد.

البته نان بیشمه تنها نان محلی استان گلستان نیست و نان بوروک هم در این استان طرفداران زیادی دارد. این نان شبیه پیراشکی است و معمولا مخلوطی از گوشت یا سیب‌زمینی و سبزیجات به عنوان مغز در داخل آن وجود دارد. بوروک و بیشمه بیشمه دو نان محبوب و پرمصرف استان گلستان در ماه رمضان هستند.

نان توموشی؛ نان جنوبی خوشمزه

نان توموشی یکی از نان‌های خوشمزه مخصوص جنوب کشور است که خرید و خوردن آن به تمام افرادی که به جنوب کشور سفر می‌کنند توصیه می‌شود. این نان خوشمزه که مخصوص جزیره قشم و هرمز است با آرد گندم پخته می‌شود. همچنین برای تهیه نان توموشی از مهیاوه یا سوراغ که از مواد خوراکی محلی جنوب کشور هستند، تخم‌مرغ، آب و نمک هم استفاده می‌شود. این نان اصیل به دلیل داشتن سوراغ و مهیاوه کمی مزه ماهی دارد که این مسئله تاثیری در خوشمزگی این نان نداشته و بلکه آن را چند برابر می‌کند.

نان کوکه؛ نانی از دیار آذربایجان

نان کوکه یکی دیگر از انواع نان سنتی و محلی و مخصوص استان آذربایجان است. در تهیه کوکه از زنجبیل، روغن حیوانی مخصوص، زعفران و انواع مختلف مغزیجات استفاده می‌شود. نان کوکه به دلیل داشتن مغزهای مختلف معروف است و معمولا جز خوراکی‌هایی است که همراه با چای مصرف می‌شود. 

نان لاکو؛ نان گیلکی‌های خوش‌ذوق

شمال کشور، به خصوص استان گیلان به دلیل تنوع غذایی زیاد معروف است و این تنوع در نان‌های این خطه هم وجود دارد. نان لاکو یکی دیگر از نان‌های سنتی و لذیذ ایرانی است که در استان گیلان طبخ می‌شود و پایه اصلی آن آرد برنج است. برای پخت لاکو از زعفران، گلاب و کمی زردچوبه استفاده می‌شود. به دلیل داشتن گلاب و آرد برنج نان لاکو عطری فوق‌العاده دارد اما به دلیل نداشتن خمیرمایه کمی خشک و سفت است، به همین دلیل برای مصرف آن حتما نیاز به یک نوشیدنی است که چه بهتر یک چای خوش‌عطر لاهیجان باشد.

نان کرتون؛ نانی از دل کویر

یکی دیگر از نان‌های محلی کشور ما، نان کرتون است. این نان مخصوص استان کرمان است و بیشتر در شهر بابک پخته می‌شود. برای پخت نان کرتون از نوعی آرد گندم محلی استفاده می‌شود و به دلیل ورز زیاد خمیر تمام قسمت‌های نان خورده می‌شود. نان کرتون محلی در تنورهای مخصوص هیزمی و روی سنگ داغ پخته می‌شود که این یکی از رازهای خوشمزگی این نان است. یکی دیگر از ویژگی‌های نان کرتون زمان پخت طولانی آن است، پخت هر عدد از این نان تقریبا 45 دقیقه زمان می‌برد، البته مغز‌پخت شدن این نام به مقدار کافی ماندگاری آن را هم افزایش می‌دهد.

قاق؛ نان محلی استان قزوین

قاق، از دیگر انواع نان معروف و لذیذ ایران است که هرچند مخصوص استان قزوین است اما در تمام ایران پخته و استفاده می‌شود. نان قاق از نظر بافت شبیه به نان فطیر اما شیرین‌تر از آن است. البته برخلاف نان فطیر نان قاق تازه نرم و بافتی ملایم دارد.

نان اهری؛ نانی دیگر از خطه آذربایجان

همان‌طور که از نام این نان سنتی پیداست، این نان مخصوص استان آذربایجان شرقی و شهرستان اهر است. این نان با آرد، روغن محلی، شکر، ماست پرچرب ترجیحا محلی، تخم‌مرغ، زنجبیل، وانیل، بکینگ‌پودر، سرکه سفید پخته می‌شود و معمولا رومالی از شیره انگور، زعفران و تخم‌مرغ دارد. این ترکیبات باعث عطر فوق‌العاده و طعم بی‌نظیر این نان می‌شوند.

نان خرفه؛ از نان‌های متنوع استان گیلان

اگر بخواهیم لیستی از خوشمزه‌ترین نان‌های ایرانی تهیه کنیم قطعا یکی از اولین گزینه‌ها نان خرفه خواهد بود. این نان خوشمزه که به نام‌های کشتا یا خلفه هم شناخته می‌شود از دیگر نان‌های مخصوص استان گیلان است. این نان با پوره کدو حلوایی و تخم خرفه یا شنبلیله پخته می‌شود به همین دلیل بوی کدو حلوایی در آن محسوس است و این مسئله این نام را به یکی از خوش‌عطرترین نان‌های ایرانی تبدیل کرده است.

در این مقاله سعی کردیم انواع نان های سنتی و محلی ایرانی را به شما معرفی کنیم . ایدواریم توانسته باشیم اطلاعات کافی در اختیار شما بگذاریم